Բիթլիս

Բաղեշ, Բեդլիս, Բեթլիս: Բերդաքաղաք է Արևմտյան Հայաստանում, Վանա լճի հարավային կողմում, լճափից 18-20 կմ. հեռավորությամբ, ծովի մակարդակից մոտ 1500-1600մ. բարձրության վրա: Աղձնիք աշխարհի Սալնոձոր գավառի կենտրոնն էր: Որպես Բաղեշ բերդ առաջին անգամ հիշատակվել է 7-րդ դարում: Ոմանք Բաղեշը նույնացնում են Բուզանդի կողմից Աղձնիքում հիշատակված Բառեջ ավանի հետ: Հետագայում բերդի շրջապատում կառուցվում է համանուն քաղաք, իսկ բերդը դառնում է քաղաքի միջնաբերդը: Արաբների, ապա սելջուկ թուրքերի տիրապետության ժամանակներից սկսած կոչվել է Բիթլիս:
Ծագումը ավանդությամբ կապում են Ալեքսանդր Մակեդոնացու Լիս զորավարի անվան հետ` բադ կամ բեդ Լիս, որ նշանակում է չար Լիս: Բիթլիսը կառուցված է Գարգառ լեռան մոտ բարձրաբերձ լեռների մեջ: Քաղաքի միջով հոսում է համանուն գետը:
Մինչև ուշ միջնադար զուտ հայաբնակ էր` մի քանի տասնյակ հազար բնակիչներով: XX դարի սկզբին ուներ 30.000 բնակիչ, որից մոտ 10.000-ը հայեր էին: